Üç beyaz: un, tuz, şeker

Üç Beyaz Nedir?

Yemeklerde kullanılan ve üç beyaz olarak adlandırılan; un, tuz ve şeker günümüzde uzak durulması gereken maddeler arasına girmiştir. Bunun sebebi aşırıya kaçan kullanımların oluşturduğu hastalıklardır. Aksine gerekli besin maddeleri içinde yer alan bu “üç beyaz”ı incelediğimiz yazıda yararları ve zararları ile sizlere rehber olmaya çalışacağız.

Un

Tahılların öğütülmesiyle elde edilen ince toza verilen addır. Başta ekmek ve hamur işleri olmak üzere pek çok gıdanın temel bileşenidir. Genellikle buğdaydan elde edilin toza denir. Arpa, yulaf, çavdar, mısır, nohut gibi bitkilerden elde edilen, yaygın olarak o tahılın adıyla birlikte mısır ve arpa unu biçiminde adlandırılır. Çeşitleri: buğday, çavdar, pirinç, kestane, nohut.

Tuz

Kimyada sodyum klorür (NaCl) ismiyle bilinen beyaz kristal yapılı bir bileşiktir. Sofra tuzu doğada, denizlerde çözünmüş halde, kaya tuzu şeklinde ve kurumuş iç denizlerin yataklarında bulunur. İnsan dahil tüm canlıların besin kaynağıdır ve yemeklerde tatlandırıcı olarak kullanılır.

Şeker

Şeker kamışı ve pancarından elde edilen bir madde. Hindistan ve Arap ülkelerinde, tropikal ve yarı tropikal bölgelerde yetiştirilmektedir. Yüzyıllardan beri insanların önemli gıda maddelerinden birisi olmuş ve 18. yüzyılın sonuna kadar sadece kamışından üretilmiştir. Şeker pancarı tarımı ve pancarından üretimi ise 19. yüzyılda başlamıştır. Tatlandırıcı olarak, ayrıca; unlu ürünler, dondurma, helva, reçel, marmelat, alkollü ve alkolsüz içecekler sanayilerinde kullanılır.

Kullanım Miktarları Nasıl Olmalıdır?

Un

Temel besin maddesi olarak genellikle hamur işleri ve tatlılarda, ekmek yapımında kullanılır. Kullanım miktarı fazla olmamak kaydı ile günlük enerji ihtiyacımızın çoğunu karşılayabilir. Toplumumuzun olmazsa olmaz çay saatlerinde hamur işleri ve kekler fazla tüketildiğinde kişiye kilo ve mide rahatsızlığı olarak geri dönebilir.

Tuz

Günlük kullanımı için önerilen miktar 2-3 gramdır. Ancak Türk toplumu olarak bu maddeye olan sevgimizin yüksek olduğunu düşünürsek ülkemiz için 5-15 gram sınırlandırmasına gidilebilir.

Tuz kullanımı kişinin fizyolojik ve sosyal koşullarına göre değişiklik gösterebilir. Rahat ortamda çalışan kişilerin, zor ve sıcak ortamlarda çalışanlara göre daha az tükettiği görülmektedir. Aşırı idrar kaçıran, terleyen ve ishal olan kişilerin de yiyecek ve içeceklerinde bol bol tüketmeleri gerekir. Yeşil yapraklı sebzeler, süt, et ve yumurta gibi besinlerde bulunur.

Şeker

Tek başına kullanıldığında enerji oluşturmayan bu maddenin aşırısı da zararlı. Bu nedenle “boş kalori kaynağı” olarak adlandırılır. Diş çürümelerine engel olmak için de çok tüketilmemeli ve ağız temizliğine önem verilmelidir. Yoğurt ve meyve tüketmek bu ihtiyacı karşılayabilir.

Kaynak: saglikliyasam.com.tr